Jaaroverzicht 2018
I. Algemeen
De gemeente is wat het ledenaantal betreft niet meer zo groot als vroeger, maar mag zich verheugen in een trouwe kern van mensen die regelmatig de diensten bezoeken en/of zich op een of andere manier inzetten voor de instandhouding van de gemeente. We mogen hier dankbaar voor zijn.
Veel kerkgemeenschappen denken na over kerkzijn in de toekomst, waarvoor vaak commissies worden benoemd. Vooralsnog benoemen wij geen commissie, maar leggen de vraag neer bij groepen die elkaar meer of minder geregeld ontmoeten zoals de groep jongvolwassenen die een paar keer per jaar in huize Nijhof bijeenkomt.
In de vergadering van juli heeft de kerkenraad zich aangesloten bij “Wijdekerk”, een organisatie die zich inzet voor mensen uit de LHBT-gemeenschap.
II. Gemeenteleven
De kerkenraad heeft ooit besloten om het jaarlijkse overleg met de gemeente afwisselend op een avond of aansluitend aan de dienst op zondagmorgen te houden. In 2018 zou dit op zondagmorgen moeten, maar vanwege de kikkerdienst kon dat niet doorgaan. De kerkenraad heeft daarop besloten om toch een gemeenteavond te organiseren, maar daarvoor een andere vorm te kiezen. Op 13 februari mochten we ruim 100 mensen verwelkomen in een sfeervol ingerichte kerk, waar Henk Zuidersma vertelde over het verleden van de diaconie en in het bijzonder over het gasthuis aan de Groningerstraat. Bé Thije sloot naadloos daarbij aan door het actuele werk van de diaconie te belichten. Tineke Homan ondersteunde beide sprekers met prachtige foto’s, die ze voor een groot deel zelf had gemaakt.
Een tweede hoogtepunt van het gemeenteleven was het Feest van de Geest in de tijd van Hemelvaart en Pinksteren. Als gemeente doen we sinds 2010 mee aan dit tweejaarlijkse evenement. Dit jaar was het heel bijzonder omdat in de samenwerking van onze gemeenteleden Tineke Homan en Roel Nijhof met de Groningse kunstenaar Peter Dijk ongeveer 20 gemeenteleden geportretteerd werden. Hun persoonlijke verhalen zijn gebundeld in een prachtig boek met als titel: “Wat bezielt ze nog?” Het biedt een prachtig beeld van de variëteit in geloofsbeleving in onze gemeente. We hebben ruim 700 bezoekers mogen begroeten.
III. De kerkenraad.
De kerkenraad vergadert vijf of zes keer per jaar. Sinds het voorjaar van 2018 is er nieuw vast agendapunt opgevoerd met als titel: “Wat leeft er in de gemeente?”. Aanleiding hiertoe was dat de kerkenraad niet systematisch terugkeek op kerkdiensten, maar alleen na een periode met bijzondere diensten. We stelden vast dat je met zo’n incidentele benadering het risico loopt dingen over het hoofd te zien en daardoor te laat reageert op wat er leeft. We hopen dat gemeenteleden niet schromen om zaken die hen bezighouden te bespreken met een lid van de kerkenraad. Afhankelijk van het onderwerp kan dit dan besproken worden in het pastorale overleg, de diaconie of, als het iets algemeens betreft, in de kerkenraad.
Zoals in alle jaren lopen zittingstermijnen van kerkenraadsleden af. Vaak zijn mensen bereid om een tweede en soms zelfs een derde termijn op zich te nemen, maar toch zullen er ook steeds weer nieuwe leden gevonden moeten worden.
We zijn blij en dankbaar dat in 2018 vier mensen bereid waren om toe te treden tot de kerkenraad, waaronder een nieuwe voorzitter in de persoon van de heer Veldhuis. Mevrouw Van Dam was bereid om ouderling te worden en mevrouw Nijhof is bereid om nog even door te gaan als ouderling. Mevrouw Broeksma nam afscheid als diaken. Haar vacature is vervuld door de dames Apeldoorn en Van der Kruk in een “duobaan”. Op 31 december 2018 liep de ambtsperiode van de heer Moorlag af als secretaris van het college van kerkrentmeesters en in zijn plaats konden we de heer Nieszwaag benoemen die in de dienst van 13 januari 2019 in zijn ambt bevestigd werd.
Opgemerkt moet worden dat een deel van de kerkenraadsleden onze gemeente langdurig (20 jaar of langer) gediend heeft. Het vervullen van vacatures en vooral het vinden van nieuwe mensen daarvoor zal daarom een punt van permanente aandacht blijven.
IV. Erediensten
De erediensten worden nog redelijk bezocht. We zijn gewend aan het verschijnsel dat bij gastpredikanten er wat minder kerkgangers zijn, al trekt de ene predikant meer mensen dan de andere, maar in grote lijnen is hier de teruggang in het kerkbezoek het meest zichtbaar. Dit heeft bij de wijkraad de vraag opgeroepen of we bij matig bezochte diensten de kerkgangers niet zouden moeten concentreren in het koor of het schip van de kerk. Hierover is nog geen besluit genomen.
Zoals bekend worden de kerkdiensten via kerkomroep rechtstreeks uitgezonden en kan men desgewenst deze ook later nog bekijken. Helaas hebben we in 2018 enige tijd last gehad van technische problemen, die gelukkig opgelost konden worden.
In 2018 zijn er naast de gewone diensten ook enige bijzondere diensten gehouden. Zo is er voor het eerst sinds jaren een dienst in een streektaal, het Drents, gehouden. Deze dienst is goed bezocht en gewaardeerd.
In februari was er een kikkerdienst waar veel kinderen op af zijn gekomen. Er is niet precies geteld, maar als we de beschikbare versnaperingen voor de kinderen als uitgangspunt nemen, dan moeten het er omstreeks 65 geweest zijn.
In juni was ds. Hans Bouma onze gastpredikant die voorging in een zogenaamde verhaaldienst waarin het verhaal van Lazarus na zijn opstanding centraal stond. Als experiment kon men een dergelijke dienst wel waarderen, maar diverse kerkgangers hadden na afloop de nodige vragen. Zo heeft men de theologische context, waar het verhaal van Lazarus om vraagt, node gemist.
Al vroeg in het jaar is op verzoek van de jeugdouderlingen gesproken over de manier waarop jongeren na de kindernevendienst betrokken kunnen worden bij de zondagse kerkdiensten. Dit heeft geresulteerd in een dienst op 30 september waarin ds. Ten Have n.a.v. scheppingsverhaal inging op vragen van jonge en oudere gemeenteleden over dit onderwerp. Naar de indruk van de kerkenraad hebben veel gemeenteleden deze interactieve kerkdienst als bijzonder waardevol ervaren.
Hoewel er aanvankelijk enige aarzeling bestond bij de kerkenraad is het fruitpakhuis op dankdag een succes gebleken. Bij de evaluatie zijn een paar verbeterpunten genoemd die de volgende keer verwerkt zullen worden in de uitvoering.
De traditionele kerstnachtdienst wordt goed bezocht, maar minder dan in het verleden. Daar staat tegenover de dienst op eerste Kerstdag steeds beter bezocht wordt.
V. Pastoraat
Het pastorale werk gebeurt vooral achter de schermen. De pastorale groep telt ongeveer 15 mensen die met grote trouw en aandacht gemeenteleden bezoeken. Door zorgvuldig bij te houden wie er bezocht wordt, proberen we te voorkomen dat het bezoekwerk onevenredig verdeeld wordt, waarbij het ene gemeentelid veel en een ander amper bezoek krijgt. In het overleg van de pastorale groep stellen we elkaar voortdurend de vraag of we niet iemand over het hoofd zien.
VI. Diaconie
Al jaren is onze kerk aangesloten bij het Charter van Groningen dat 30 jaar geleden is opgesteld door INLIA. Ter gelegenheid daarvan heeft de diaconie een viering in de Martinikerk in Groningen bijgewoond.
Zoals bekend ondersteunt die diaconie veel projecten. De voedselbank springt daarbij het meest in het oog, maar daarnaast hebben de gezamenlijke diaconieën een tweejaarlijks project, dat deze jaren toevallig in Ghana te vinden is, welk land in 2019 eveneens het reisdoel is van de Zuidlaarder World Servants groep.
De diaconie van de Dorpskerk steunt al jaren het Open Huis van de kerken in Assen. En verder mag beslist niet onvermeld blijven dat de diaconie verantwoordelijk is voor uitzending van de diensten via www.kerkomroep.nl. Deze voorziening wordt gewaardeerd, maar is bepaald niet goedkoop; giften voor de instandhouding ervan zijn zeer welkom.
Een activiteit met een duidelijk diaconaal karakter, maar die niet door de diaconie zelf wordt uitgevoerd is de Zuidlaardermarkt actie bij de Zijbeuk. De organiserende commissie bedenkt elk jaar weer een doel waarmee mensen dichtbij of veraf ondersteund kunnen worden. In 2018 heeft de World Servants groep een mooi bedrag mogen ontvangen t.b.v. de Ghanareis.
Aan het einde van het jaar dragen de gezamenlijke diaconieën van de gemeente Tynaarlo bij aan kerstbonnen voor de minima in deze gemeente.
Eveneens aan het einde van het jaar organiseren de gezamenlijke diaconieën van onze federatie een maaltijd voor statushouders die in december 2018 gehouden werd en waaraan ruim 70 mensen, waaronder veel kinderen, deelnamen.
VII. Jeugd- en jongerenwerk.
De jeugdouderlingen maken deel uit van de Centrale Jeugdraad. In 2018 werd daar veel aandacht besteed aan de voorbereidingen aan de reis naar Chana in 2019. Een van de activiteiten voor de fondswerving was de productie van een Zuidlaarder kalender. De enorme inspanningen zijn beloond met een mooi eindresultaat zowel wat het product als de gewenste opbrengst betreft.
De beide jeugdouderlingen zijn met de jongeren die de kindernevendienst hebben verlaten een gesprek aangegaan over de manier waarop je het contact met elkaar en de kerk in stand kunnen houden. Er leven allerlei ideeën en een van de resultaten was de dienst van 30 september. Ook heeft een aantal van hen meegewerkt aan de musical op Eerste Kerstdag.
We zijn blij dat er kinderen in de dienst zijn en dat de kindernevendienst buiten de schoolvakanties nog elke zondag gehouden kan worden. In samenwerking met de leiding van de kindernevendienst zijn er een paar diensten per jaar waarin de kinderen een rol vervullen, met als hoogtepunt de jaarlijkse viering op eerste Kerstdag die, zoals hierboven is vermeld, een geleidelijke groei van het aantal bezoekers laat zien.
VIII. Samenwerking binnen de federatie PKN Anloo-Zuidlaren.
In de loop der jaren is de samenwerking tussen de Laarkerk, de Magnuskerk en de Dorpskerk geleidelijk gegroeid. Sinds 2008 werken we samen in de federatie Anloo-Zuidlaren.
Voor de meeste gemeenteleden zal Samenklank het meest zichtbare deel van de samenwerking zijn. Een andere zichtbare vorm van samenwerking betreft de ongeveer 20 gezamenlijke diensten en vieringen. Het gaat in dit verband te ver om een totaaloverzicht hier op te nemen, maar geïnteresseerden kunnen dat overzicht opvragen de scriba.
Sinds een aantal jaren is er op biddag een gezamenlijke gemeenteavond. In 2018 vond deze, in het kader van de kerk naar buiten, plaats in Mozaïek. Er waren veel presentaties, waardoor voor de ontmoeting met elkaar weinig tijd overbleef.
In de afgelopen jaren heeft de synode zich diepgaand bezonnen op de kern van het kerkzijn en dat heeft mede geresulteerd in een grondige wijziging van de kerkelijke regels. Die veranderde regelgeving maakt het ook mogelijk om opnieuw na te denken over de manier waarop we onze samenwerking vorm willen geven. Het is nu mogelijk om verregaand samen te werken, zonder meteen te moeten fuseren. De oude regels stuurden de samenwerking bijna automatisch in de richting van een fusie.
IX. Financiën
Helaas bleek na inlevering van de kerkbalans dat het toegezegde bedrag fors lager was dan de kerkrentmeesters hadden begroot. De gemeente is hierover geïnformeerd door berichten in Samenklank, maar in het najaar van 2018 ook door middel van een brief die eveneens een uitnodiging bevatte voor een gemeenteberaad op zondagmorgen 21 oktober. De aanwezige gemeenteleden hebben actief meegedacht sommigen deden zelfs ter plekke een toezegging om extra bij te dragen.
Verder zijn we als kerkenraad geconfronteerd met een nieuw systeem van kerkelijke administratie en het heeft beide colleges de nodige tijd gekost om de gegevens in het nieuwe stelsel in te voeren.
X. Gebruik van de kerkelijke gebouwen.
Het gebruik van de Zijbeuk is weer wat toegenomen o.a. doordat het een verzamel- en uitgiftepunt van de voedselbank is geworden.
Ons kerkgebouw is in 2018 buiten de diensten door meer veel mensen bezocht. Ruim 200 scholieren bezochten in het kader van een geschiedenisproject van het ICO en het Drents Archief onze kerk. Ds. Ten Have heeft scholieren van de christelijke basisscholen ontvangen. Zoals hiervoor al genoemd, heeft het Feest van de Geest ruim 700 mensen getrokken. De zomeropenstelling op woensdag- en zaterdagmiddag trok gemiddeld zo’n 15 bezoekers per keer. Op Open Monumenten Dag mochten we ook nog eens ca. 150 bezoekers verwelkomen. In december 2018 was onze kerk opgenomen in de winterexcursie van de Stichting Oude Groninger kerken waaraan ca. 130 mensen deelnamen. Bij elkaar opgeteld kom je op een totaal van ruim 1300 mensen. Opvallend was de brede geïnteresseerdheid van de bezoekers; niet alleen in de geschiedenis, maar ook in het hedendaagse kerkelijke leven.
XI. Tenslotte
A. Helaas komt het een enkele keer voor dat iemand onwel wordt tijdens de dienst. Enkele gemeenteleden met een achtergrond in de gezondheidszorg hebben afspraken gemaakt dat zij de ouderling van dienst zullen assisteren als er iets gebeurt. In de consistorie is een bank geplaatst waarop iemand kan liggen, als dat nodig mocht zijn. De verbanddoos is gecontroleerd een aangevuld.
B. Kerst 2017 verliep voor ds. Ten Have niet zoals hij zich had voorgesteld. Een longontsteking verhinderde dat hij de diensten kon leiden. Ds. Verspuij kon gelukkig de kerstnachtdienst overnemen en de jeugdouderlingen hebben samen met de leiding van de kindernevendienst op voortreffelijke wijze de kerstmorgendienst geleid. Gelukkig kon ds. Ten Have vanaf de eerste zondag in januari weer gewoon aan het werk.
C. Ds. Ten Have was namens de classis Assen lid van de synode. Door de wijzigingen in de kerkorde is zijn termijn met ongeveer een jaar ingekort en kon hij het synodewerk formeel per 31 december beëindigen.
Samenvattend: de gemeente van de Dorpskerk is kleiner van omvang dan vroeger, maar biedt nog steeds plaats aan een veelkleurige beleving van het geloof. Men is belangstellend zonder opdringerig te willen zijn.
28 januari 2019
Roel Nijmeijer
Scriba Dorpskerk.