Kennismaking Contextueel Pastoraat
Stel je voor: je bent op bezoek bij jonge ouders van oorspronkelijk gereformeerde (zij) en
hervormde (hij) afkomst. Ze vertellen je dat ze overwegen hun kindje, hun eerste, te laten dopen, hoewel zij niet zo betrokken zijn bij het kerkelijk leven ter plaatse, maar zij vinden het belangrijk om
hun kind zogezegd ‘iets mee te geven’.
Je vraagt het jonge stel hoe de grootouders (alle vier betrokken kerkleden) tegenover een eventuele doop van hun kleinkind staan. Zijn ouders vinden het min of meer vanzelfsprekend, maar haar vader heeft gezegd: ‘Als je niet in de kerk komt, is het schijnheilig om je kind te laten dopen.’ Je merkt dat het in het gesprek dat je erover hebt best lastig is voor de jonge moeder, en je vraagt je af: hoe kan zij tegelijk recht doen aan haar kind en aan haar vader?
Misschien denkt u: wat een vraag? Is toch helder? Maar als je je eigen antwoorden in de situatie als luisteraar, of als pastor even uitstelt ontstaan er meer vragen; het gaat je misschien zelf opvallen dat het wel eens zou kunnen gaan over de omgang van generaties met elkaar in geloofsvragen.
Een jongere generatie die in een andere tijd leeft met andere vragen en noodzakelijk ook andere antwoorden dan de oudere generatie. En tot welke generatie verhoud jij jezelf het meest/het minst en doet dat ertoe, als gesprekspartner: spannende pastorale vragen, want samen met deze ouders sta je in het gesprek en in wat je hen gaat antwoorden voor het gelaat van de Eeuwige...
‘Contextueel’ betekent hier: aandacht voor mensen in hun verhoudingen, hoe zij zichzelf én elkaar proberen recht te doen. De contextuele benadering is uitgevonden door psychiater en familietherapeut Ivan Boszormenyi-Nagy (1920-2007). Hij ontdekte dat zijn patiënten er beter aan toe raakten wanneer zij tijdens een opname in contact met hun familie konden blijven. Dat zette hem aan het denken over de kracht van verbondenheid in families. Gaandeweg vond Nagy nieuwe taal voor wat hij zag gebeuren. Taal die werkt als een venster. Zodra je ergens woorden voor hebt, ga je zien wat je eerder niet zag. Nagy meent dat het in familierelaties altijd gaat om geven én ontvangen; en dat dit geven en ontvangen zoekt naar balans, zodat het passend is en eerlijk voor ieder. Elke familie houdt er als het ware een onzichtbare boekhouding van bij. Waarom? Omdat het in de kern van onze omgang met elkaar om rechtvaardigheid gaat. Mensen knappen ervan op als zij recht gedaan worden, gehoord en gezien; én het doet hen goed als zij zelf in staat zijn anderen recht te doen, te horen en te zien.
Het contextueel pastoraat past deze inzichten toe op de aandacht die we in de geloofsgemeenschap met elkaar delen. Ik noemde het al eerder: ‘Een mens staat, zo geloven wij, tegenover God altijd met anderen aan de hand; en tegelijk: met anderen aan de hand staat een mens tegenover God.’
Contextueel helpen we mensen te zien hoe zij als ouders en kinderen geprobeerd hebben aan elkaar te geven en wat zij van elkaar hebben ontvangen. Vaak is er sprake van een tekort, wat leed en conflict veroorzaakt, maar de focus ligt op wat er wél is gegeven. Dát zichtbaar maken en erkennen kan pijn van jaren verzachten, zodat de volgende generatie niet opnieuw de last van het verleden hoeft te dragen. Deze inzet maakt het contextueel pastoraat tot een hoopvolle benadering. Een klein beetje vertrouwen (‘een mosterdzaadje’) kan veel oud zeer genezen.
U bent van harte welkom om met deze pastorale benadering kennis te maken in twee nog nader te noemen middaggesprekken die zullen plaatsvinden op de woensdagen 10 en 17 mei. Nadere informatie over tijdstip en locatie volgt.
Voor verdere informatie en opgave: ds. Ruurd van de Water, 06 4399 7145 of e-mail crtvandewater@pknanloozuidlaren.nl