Groene gedachten (9)

Het boek ‘Het groene hart van het geloof’ van de Engelse theoloog Dave Bookless begint als volgt: ‘Veel mensen zeggen dat klimaatverandering de grootste bedreiging is waar de wereld vandaag de dag mee te maken heeft. Ik zou daarvan af willen wijken… De reden is deze: klimaatverandering is een symptoom van een veel groter probleem.’
Even dacht ik dat ik een verhandeling over corona zou krijgen. Maar het ligt dieper.

Hij twijfelt niet aan het optreden van klimaatverandering - maar als de wetenschap een remedie daartegen zou vinden, zouden we nog steeds verkeerd omgaan met ‘de aarde en die daarop wonen’. Klimaatverandering is slechts een symptoom van de manier waarop wij als mensen onze relatie tot de planeet verkeerd invullen. We hebben geleefd op een manier die simpelweg niet kan voortduren. We zullen moeten nadenken over de manier waarop we de aarde en de schepselen daarop behandelen.
Daarna laat hij aan de hand van Bijbelteksten zien hoe onze God een relatie heeft met alle schepselen en niet alleen met de mens. Hij legt ook een vinger op een zere plek van (sommige) christenen en kerken: ‘Zorgen voor de aarde is niet belangrijk voor christenen. Het evangelie gaat over het redden van zielen, niet over het redden van zeehonden.’ Een visie waar hij zich sterk tegen verzet.

Ik heb samen met een groep van tien gemeenteleden en vrienden het projectje ‘proberen plastic-loos te leven’ anderhalve maand geprobeerd. Ik noem het expres een projectje: je focust je op maar zo’n klein aspect van de omgang met de aarde.
Maar het maakte alle deelnemers op een grondige manier bewust van hoe een gedachteloze en te weinig respectvolle manier van omgang met de aarde diep in ons verankerd zit.
Het was eigenlijk heel gemakkelijk: koop zo min mogelijk etenswaren in plastic verpakking.

Al doende word je je bewust dat vrijwel alle groente en fruit in plastic verpakt zit, tenzij je naar een groenteboer, markt of eco-winkel gaat. Dat gedrag slijpt best gemakkelijk in.
Het was tegelijk óók moeilijk: je moet je er voortdurend bewust van zijn, aparte winkels opzoeken, je bent duurder uit - of gaat soberder leven, het beïnvloedt je levensstijl en het vraagt tijd. Na een tijdje verslapt de aandacht en vervaagt de bewustwording. Dan zorgen gemakzucht, haast of onnadenkendheid dat je toch maar even weer iets in plastic meeneemt.

Een verslag van ons projectje kun je vinden op http://groengedacht.blogspot.com.
De winst van het project zat hem in de bewustwording. En daarna ‘kan je niet meer terug’ - je kunt niet doen of je er niet van weet. Dat maakt dat ik me schuldig voel als ik weer onnadenkend plastic in mijn tas stop.
Heeft dit nu met geloof of christen-zijn te maken? Volgens mij (en Dave Bookless) wel. (Groene) kerken zouden voorop moeten gaan in de bezinning waartoe we als mensen geroepen zijn. En daarnaar handelen.

Antheunis Janse